اصول اخلاقی

این نشریه فقط مقاله‌ هایی را منتشر خواهد کرد که حاوی یافته‌ های نو و اصیل در موضوع مجله باشد.

هیئت تحریریه همواره از دریافت نتایج تحقیقات استادان، پژوهندگان و صاحب‌ن ظران استقبال می ‌کند. پژوهشگرانی که مایل اند مقاله‌هایشان در این نشریه انتشار یابد، شایسته است به نکات مشروح زیر توجّه فرمایند: 

اصول مربوط به فصلنامه

1- اطلاعات شخصی نویسندگان مقالات برای تمامی افرادی که به  آن دسترسی داشرند مانند سردبیر، اعضای هیات تحریریه و مدیر داخلی و اجرایی نشریه و سایر عوامل فعال (غیر از نویسنده مربوطه) مانند داوران، مشاوران ، ویراستار و ناشر امانتدار می بایست کاملاً محرمانه بوده و در هر زمانی از آن محافظت شود.

2- تصمیم گیری درباره مقالات در هر مرحله ای بدون توجه به نژاد، جنسیت ، گرایش جنسی ، باورهای مذهبی ، قومی، شهروندی، و یا فلسفه سیاسی نویسندگان انجام شود.

اصول مربوط به نویسندگان محترم

 1- مقالات حاصل مطالعات، تجربه‌ها و پژوهش‌های نویسنده یا نویسندگان باشد.

2- ذکر نویسنده مسئول و همکاران در مقاله و دقت در عدم وجود اسامی غیرمرتبط

3- در ذکر مطالب از سایر نشریات، منبع مطالب به شکل صحیح و دقیق ذکر گردد تا در محاسبه ضریب تاثیر سایر نشریات خللی ایجاد نشود.

4- مقالات در هیچ یک از نشریات داخلی و خارجی یا مجموعه مقالات سمینارها و مجامع علمی‌به چاپ نرسیده و یا به طور هم زمان برای سایر مجلات ارسال نشده باشد (در ضمن تا سه ماه بعد از ارسال مقاله به این فصلنامه از ارسال آن به مجله دیگر خودداری فرمائید در غیر این صورت ضمن حذف مقاله از پذیرش مقالات بعدی معذوریم).

 5- عدم سرقت علمی

مقاله ارسالی باید تماماً حاصل تحقیق و پژوهش خود مؤلف باشد و نباید تمام یا جزئی از آن حاصل تحقیق دیگران بدون ارجاع‌ دهی مناسب به منبع اصلی باشد. سرقت علمی شکل­ های گوناگونی دارد از جمله:

الف. ثبت مقاله دیگری به نام خود.

ب. درج نام نویسندگان و پژوهشگرانی که در مقاله نقشی نداشته‌اند.

ج. کپی­ برداری یا تکرار بخش‌های قابل ­توجهی از مقاله دیگر (حتی اگر مقاله کپی شده مربوط به یکی از نویسندگان مقاله جدید باشد).

د. طرح نتایج حاصل از پژوهش­‌ های دیگران به نام خود.

ه. چاپ مکرر مقاله توسط نویسنده واحد در چند نشریه.

و. بیان نتایج نادرست و خلاف یافته ‎های علمی یا تحریف نتایج حاصل از پژوهش.

ز. استفاده از داده‎ های نامعتبر یا دست کاری در داده‎های پژوهش.

موارد سرقت علمی توسط مسئولان نشریه بررسی و برای حراست از اعتبار و زحمات دیگر پژوهشگران، بدون هیچ تساهل و چشم‎ پوشی با توجه به میزان سرقت علمی به شرح ذیل برخورد قانونی می‌شود:

1. مقاله رد خواهد شد و در صورت چاپ از روی سایت ها برداشته خواهد شد.
2. طی یک نامه رسمی پرونده سرقت علمی با سایر دانشگاه‎ ها و نشریه‎های داخلی و خارجی مرتبط به اشتراک گذاشته خواهد شد.
3. مراتب طی یک نامه رسمی به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، پایگاه استنادی علوم جهان اسلام(ISC)، دانشگاه ‎ها، مؤسسه‎ ها، نشریه‎ ها و هر محلی که نویسندگان از امتیاز چاپ این مقاله استفاده کرده‎اند، اطلاع داده خواهد شد.

*جهت حفظ حقوق معنوی مؤلفان، و به منظور جلوگیری از چاپ مقالاتی که مشمول سرقت علمی هستند، مجله مطالعات حکمت عملی از قوانین کمیته اخلاق و انتشار (کپ) پیروی می‌کند و در این راستا از سامانه همانند یاب سیناوب بهره می برد.

6- نویسنده در هر زمانی که متوجه هر گونه خطا و بی‌ دقتی در مقاله خود شود نشریه را در جریان آن قرار داده، نسبت به اصلاح آن اقدام و یا مقاله را بازپس گیرد.

7- اصل مقاله‌های رد شده یا انصراف داده شده پس از شش ماه از آرشیو فصلنامه خارج خواهد شد و فصلنامه هیچ‌ گونه مسئولیتی در قبال آن نخواهد داشت.

8- فصلنامه در رد یا قبول، ویرایش، تلخیص یا اصلاح مقاله­ های دریافتی آزاد است.

اصول مربوط به داوران محترم

1- داوران انتخاب شده می بایست بعد از بررسی اولیه، بلافاصله سردبیر نشریه را در جریان نتیجه آن قرار دهند که شامل:

الف) عدم داوری مقاله به دلیل نبودن موضوع مقاله در حوزه کار داور، کمبود وقت یا... است

ب) داوری همراه با تآخیر به دلیل شلوغ بودن وقت، عدم دسترسی به امکانات کافی و... است

2- داوری مقالات می بایست بر اساس مستندات علمی و استدلال کافی باشد، با وضوح و به روشنی بیان شود و این مدارک به نشریات و نویسندگان ارائه شود و از اعلام نظر سلیقه ای، شخصی ، نژادی و مذهبی و غیره در داوری مقالات خودداری کند.

3- توجه به منابع استفاده شده در مقاله از دیگر وظایف داوران است. کلیه تحقیقات، موضوعات و نقل قول هایی که در مقاله استفاده شده است می بایست با ارجاع دهی کامل در کتابنامه همراه باشد.

4- داوران مقالاتی که منافع اشخاص، موسسات و شرکت های خاصی به وسیله آن حاصل می شود و یا روابط شخصی در آن مشاهده می شود  را نمی بایست برای داوری قبول کنند

بیانیه شفافیت در استفاده از هوش مصنوعی

با توجه به پیشرفت‌های سریع در حوزه فناوری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی، به‌ویژه در زمینه نگارش متون علمی، ترجمه، تحلیل داده‌ها و بازبینی نگارشی، مجله علمی ما بر آن است که استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی در فرآیند تهیه، داوری و انتشار مقالات را با شفافیت کامل و در چارچوب اصول اخلاق نشر علمی اعلام و مدیریت نماید.

این مجله در راستای پایبندی به اصول اخلاقی و حرفه‌ای نشر، به‌ویژه دستورالعمل‌های انجمن جهانی سردبیران مجلات پزشکی (WAME)، استفاده از هوش مصنوعی در فرآیند نگارش، داوری و ویرایش علمی را با رعایت شرایط زیر مجاز می‌داند:

1. استفاده شفاف و مسئولانه: نویسندگان موظف‌اند در صورت بهره‌گیری از ابزارهای هوش مصنوعی (از جمله اما نه محدود به ChatGPT، Grammarly، DeepL و غیره) در تهیه هر بخش از مقاله (مقدمه، مرور ادبیات، نتایج، بحث، ترجمه، نگارش مجدد و...)، این موضوع را در بخش تقدیر و تشکر یا پاورقی صفحه اول به‌صورت شفاف اعلام نمایند.

2. عدم انتساب هوش مصنوعی به‌عنوان نویسنده: مطابق دستورالعمل WAME، هیچ ابزار یا سامانه هوش مصنوعی‌ای نمی‌تواند به‌عنوان نویسنده مقاله علمی در نظر گرفته شود؛ زیرا فاقد مسئولیت‌پذیری اخلاقی و قانونی است.

3. بررسی انتقادی و اعتبارسنجی انسانی: تمامی محتواهایی که با کمک هوش مصنوعی تولید می‌شوند باید توسط نویسندگان انسانی بازبینی، اصلاح و تأیید شوند. مسئولیت کامل در قبال صحت، اصالت، و انسجام مطالب نهایی با نویسندگان انسانی است.

4. استفاده در داوری علمی: داوران در صورت استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی برای تحلیل متون یا کمک در نوشتن بازخوردها، باید از ورود اطلاعات محرمانه مقالات به این ابزارها خودداری کرده و در صورت استفاده، محرمانگی داده‌ها را رعایت نمایند.

5. نقض احتمالی اصول اخلاقی: استفاده نابجا از هوش مصنوعی که منجر به تحریف داده‌ها، تولید اطلاعات نادرست، یا سرقت علمی شود، نقض آشکار اصول اخلاقی نشر تلقی شده و پیامدهای حقوقی و اخلاقی به‌همراه خواهد داشت.

6. بازبینی مستمر سیاست‌ها: با توجه به پویایی حوزه هوش مصنوعی، سیاست‌های مجله در این خصوص به‌صورت مستمر مورد بازنگری قرار گرفته و در صفحه رسمی مجله به‌روزرسانی خواهد شد.

بدین ترتیب، مجله ما به رعایت دقیق و صادقانه اصول شفافیت در استفاده از هوش مصنوعی پایبند بوده و خود را متعهد به پیروی از بیانیه رسمی WAME با عنوان "Recommendations on Chatbots and Generative Artificial Intelligence in Relation to Scholarly Publications" می‌داند.

جهت مطالعه کامل این دستورالعمل می‌توانید به پیوند زیر مراجعه فرمایید:
https://wame.org/page3.php?id=106