مفهوم متن مقدّس در سنن دینی چین نظر به اندیشه‌نگار چینی جْینگ و تمثیلات بافندگی

چکیده

کلمۀ چینی جْینگ 經 به معنیِ نوعی کتاب است در بر دارندۀ صفاتی که آن را آسمانی و قدسی می‌گرداند. این کلمه از لحاظ ریشه‌شناسی در بن با تمثیلات بافندگی، خاصّه تمثیل تار (در مقابل پود)، پیوند دارد. به رغم کاربرد فراوان جْینگ در عنوان بسیاری از متون سنّتی در تعلیم دائویی، کنفوسیوسی، بودایی در چین، به جوانب تمثیلی این اندیشه‌نگار کمتر توجّه شده است. این نوشتار می‌کوشد با تبیین معانی نخستین جْینگ از حیث اشتقاقِ صورتِ ترسیمی آن به عنوان اندیشه‌نگار، پیچیدگی مفاهیم متعدّدی را که پیرامون این نویسۀ چینی گرد آمده‌اند، واگشاید و با بررسی تمثیلات متعلّق به بافندگی، نسبت مفهوم «کتاب مقدّس» با دیگر معانی جْینگ از قبیل «مسیر»، «گذر کردن»، «دیمومت»، «معیار» و غیر آن را معلوم کند. مجموعۀ این مطالعه که آن را ریشه‌شناسی تمثیلی (مبتنی بر روش سنّتیِ لفظ-تمثیل-معنی) می‌توان خواند، ابعاد مهمی از ماهیت کتاب مقدّس در نزد چینیان را روشن می‌سازد.