جایگاه ایمان، سلوک قلبی، و عقل در اندیشة پاسکال

نویسندگان

    شهین اعوانی * معاون پژوهش و تحصیلات تکیملی موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران shaawani@gmx.de

کلمات کلیدی:

پاسکال, دکارت, عقل, عقل‌گرایی, ایمان‌گرایی, دین, قلب

چکیده

پاسکال بنیان نهایی یقین را که همه چیز مبتنی بر آن است. این بنیان «خدای زنده»، یعنی کتاب مقدس است که در مسیح آشکار شد آیا چنین ادعایی درست است؟ در این صورت آیا او را باید «فیلسوف دین» نامید؟ او می‌گوید از طریق عقل و استدلال نمی‌توان حقیقت را یافت. چنان‌ دکارت این راه را رفت ولی به نتیجه نرسید. معمولاً پاسکال را در زمرة عقل‌گرایان شناخته‌اند اما آن‌طور که مقاله در صدد اثبات آن است، او یک «ایمان‌گرا» است ولی ایمان او «عقلی» نیست بلکه «ایمان قلبی» است. منابعی که قلب را به «دل» برگردانده‌اند، در اشتباه‌اند. مقالة حاضر، موضوع دین و «ایمان قلبی» از منظر پاسکال؛ و نیز منطق و روشی را که او با استفاده از آن به این گونه «ایمان» و «فهم دین» نائل آمده، مورد بررسی قرار داده است؛ و در پاره‌ای موارد مهم، دیدگاه پاسکال با دکارت نیز مقایسه می‌شود.

دانلود

چاپ شده

۱۴۰۱/۰۳/۳۱

شماره

نوع مقاله

مقالات