تبیین رویکردها و فرایند روش‌شناختی حکمت اشراق

نویسندگان

    عبدالحسین خسروپناه * رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران و دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی khosropanahdezfuli@gmail.com

کلمات کلیدی:

حکمت اشراق, روش‌شناسی فلسفی, عقل, نقل, شهود

چکیده

در عصر سهروردی متکلمان، فقها و صوفیان به مخالفت با فلسفه برآمدند؛ در چنین موقعیتی، سهروردی نظامی معرفتی بنا گذاشت که در آن عرفان و قرآن و برهان در کنار یکدیگر قرار گیرند. او ضمن تبیین اعتبار عقل، نقل و شهود، به عنوان سه منبع برای پاسخ به پرسش‌های معرفتی؛ نظامی فکری از سنخ حکمت و فلسفه عرضه نمود و یافته‌های این سه منبع را به صورتی منسجم و هماهنگ در کنار یکدیگر قرار داد. این انسجام و عدم التقاط، ناشی از فرایند روش‌شناسی حکمت اشراق است که از یک سو مبانی و اعتبار منابع معرفت را با رویکرد عقلی اثبات می‌کند و بنابراین از سنخ حکمت و فلسفه است؛ و از سوی دیگر برای یافته‌های شهودی و نقلی اقامه برهان می‌کند، و چون مدعی است حکمت حقیقی حاصل دریافت از انوار ملکوت است؛ اشراقی است.

دانلود

چاپ شده

۱۴۰۱/۰۳/۳۱

شماره

نوع مقاله

مقالات