ارتباط حدوث و کثرت نفوس؛ چالش‌های سینوی پاسخ‌های صدرایی

نویسندگان

    مجید احسن * عضو هیئت علمی گروه فلسفه دانشگاه امام صادق ahsan.majid62@gmail.com
    میلاد نوری دانشجوی دکترا

کلمات کلیدی:

حدوث نفس, وحدت و تعدّد نفوس, امکان استعدادی, ابن سینا, ملاصدرا

چکیده

دیدگاه قدم نفس گاه بر مبنای عکس نقیض قاعدۀ «کل حادث مسبوق بقوة و مادة» تبیین شده و گاه بر مبنای آن بر وحدتِ نفوس استدلال شده است.اصل این قاعده مورد اشکالاتی در فلسفه اسلامی قرار گرفته و زمینه‌ای برای معرفی بدن به‌عنوان وجه ترجیح حدوث روحانی نفس و ماده کثرت نفوس نزد ابن‌سینا بوده است.وی با اشاره به ویژگی‌های نفسانی نشان می‌دهد که جز با ارجاع به کثرتِ نفوس که خود مقدمه لازم برای اثبات حدوث نفس است قابل تبیین نیستند.امکانِ دفاع از مدعیات سینوی بر مبنای بنیان‌های فلسفی وی ناممکن و نیازمند تجدید نظرند. حکمت صدرایی در پی بازسازی مدعیات سینوی برمی‌آید. پژوهش حاضر تلاش می کند تا ضمن بیان دلایل وحدت یا کثرتِ نفوس بر مبنای قاعده عقلی مورد اشاره، اشکالات وارد بر دلایل قاعده و پاسخ‌های طرح‌شده بیان شود و راهی نو در حل چالش‌های سینوی در مسئلۀ حدوث نفس پیموده شود.

دانلود

چاپ شده

۱۴۰۱/۰۳/۳۱

شماره

نوع مقاله

مقالات