رویکرد فلسفی ابن‌سینا در تعلیقات بر اثولوجیا
کلمات کلیدی:
اثولوجیا, ابن‌سینا, نفس, مشاهدۀ حقه, ادراک عقلانیچکیده
یکی از آثار مغفول‌ماندۀ شیخ در شناخت نظام فکری و فلسفی او تعلیقات وی بر اثولوجیای منسوب به ارسطوست. این تعلیقات که به صورت پراکنده بر مواضعی از اثولوجیا نوشته شدهاند موضوعات گوناگونی از خداشناسی، نفس‌شناسی، عقول و مبادی نخستین، ادراک حقیقت مبدأ اول و مسائل بسیار دیگری را در برمی‌گیرند. محورهای مهم مورد توجه شیخ در این تعلیقات نخست نفس‌شناسی و دیگر ارتباط نفس با مبدأ اول است. در محور نفس‌شناسی تعلیقات شیخ علاوه بر شرح، جنبۀ انتقادی نیز دارد و به‌ویژه وجود نفس قبل از پیدایش بدن و یا واجد بودن ادراکات و معارفی را قبل از ارتباط با بدن برای آن نمیپذیرد و در محور ارتباط نفس با مبدأ اول و درک حقیقت کمال و جمال او ادراک عقلانی و مبتنی بر استدلال را در این زمینه ناتمام میداند و تنها مشاهدۀ حقه را راه درک آن حقیقت به شمار میآورد. در این مقاله نشان داده می‌شود که شیخ در این تعلیقات با عناصر اشراقی اثولوجیا همدلی بیشتری نشان میدهد.
