تحلیل و مقایسۀ چهار تفسیر از اخلاق نیکوماخوس
کلمات کلیدی:
اخلاق نیکوماخوس, ارسطو, کسب عادت, تربیت اخلاقی, نسبت عاطفه و شناختچکیده
این مقاله به بررسی چهار رویکرد متفاوت در تفسیر اخلاق نیکوماخوس، در موضوع کسب عادت، میپردازد و در پی یافتن پاسخی برای این پرسش است که چرا و چگونه تکرار اعمال منتسب به یک فضیلت به مرور زمان ملکۀ فضیلت را در آدمی ایجاد میکند. ابتدا بنا به تقسیم افلاطون از اجزای نفس به جزء همت و اراده، جزء عقلانی و جزء شهوانی (امیال و عواطف)، ادعا میشود اغلب تفاسیر با محور قرار دادن یکی از این اجزاء به تفسیر ارسطو پرداختهاند، و از این رو، در سه دسته طبقهبندی میشوند. از آنجایی که اخلاق نیکوماخوس، مهمترین منبع اندیشمندان مسلمان در اخلاق فلسفی بوده است، اخلاق ناصری به عنوان خوانشی از اخلاق نیکوماخوس منظور، و نشان داده میشود چرا و چگونه نزد خواجهنصیر جزء همت و اراده اولویت مییابد. سپس در تفسیر عاطفی به تفسیر مایلز برنیت و در تفسیر عقلانی به تفسیر ریچارد سورابجی به عنوان نمونه پرداخته میشود و بر این سه رویکرد تفسیری نقدهایی درونی و بیرونی بررسی میشوند. نهایتاً با بهره بردن از تفسیر نانسی شرمن، تلاش میشود تفسیری جامع از ارسطو ارائه شود. که انتقادهای وارد بر تفاسیر پیشین را تاب آورد. در تفسیر مقبول، ارتباط وثیق میان عاطفه و شناخت محور قرار میگیرد تا کسب عادت به مثابۀ عملی انتقادی تفسیر شود.