تبدیل گزاره‌های حملی به شرطی نزد ابن‌سینا

نویسندگان

    اسدالله فلاحی استاد گروه منطق موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران

کلمات کلیدی:

حملی، شرطی، موضوع، محمول، مقدم، تالی

چکیده

در منطق جدید، گزاره‌های کلی را به گزاره‌های شرطی تحویل می‌برند. در این مقاله نشان می‌دهم که ابن‌سینا نظراتی مشابه منطق جدید داشته است هرچند سخنان او به صورت دقیق با تحلیل منطق‌دانان جدید هم‌خوانی ندارد. بیشتر عبارت‌های ابن‌سینا به این دلالت دارد که گزاره‌های حملی و شرطی صرفا «هم‌ارز»اند اما در موارد نادری نیز عباراتی در آثار ابن‌سینا دیده می‌شود که گویا دلالت بر «این‌همانی» گزاره‌های حملی و شرطی دارد که البته حکمی است بسیار قوی‌تر. در این مقاله، تلاش می‌کنم نظریات ابن‌سینا را گزارش و دسته‌بندی کنم و دوری و نزدیکی آنها را با تحلیل منطق جدید نشان دهم.

چاپ شده

۱۴۰۳/۱۲/۰۵

شماره

نوع مقاله

مقالات